بازگشت
اجلاس شیکاگو:آغاز یک ماموریت جدید در افغانستان
محمد اسحاق فیاض محمد اسحاق فیاض

 روز یک شنیه به وقت امریکا نشست سران و نمایندگانی بیش از 60 کشور در شیکاگوی امریکا آغاز گردید. هرچند این اجلاس نشست سران ناتو است، اما سران برخی دیگر از کشورهایی که عضو ناتو نیستند، نیز در آن حضور دارند که روسای جمهور افغانستان و پاکستان از جمله این ها است و نیز نمایندگان برخی دیگر از کشورهای غیرعضو نیز در این اجلاس شرکت دارند.

البته اجلاس سران ناتو تنها در مورد افغانستان خلاصه نمی گردد اگر به اجندای مورد بحث سران ناتو توجه شود موضوعات به سه بخش تقسیم شده است و در بخش اول یکی از موضوعات مسئله افغانستان می باشد و در همین بخش اول هم زیر موضوع های زیادی گنجانده شده است، اما سئوال اساسی این است که چرا موضوع افغانستان تا این اندازه اهمیت بین المللی پیدا کرده و در رسانه های بیشترین انعکاس را پیداکرده است؟.

واقعیت قضیه این است که جامعه جهانی از افغانستان بعد از 2014 تصیویر روشنی ندارند، به همین دلیل از آنجایی که سرنوشت افغانستان بعد از 2014 در این اجلاس مشخص می شود، تا این اندازه اهمیت پیدا کرده و در رسانه های جهانی نیز انعکاس وسیع یافته است. نشست شیکاگو در موضوع افغانستان به اندازه ای اهمیت پیدا کرده است که این قلم را به یاد روزهایی نشست بن اول در سال 2001 می اندازد که در آن موضوع افغانستان بعد از طالبان مطرح بود و همه رسانه ها و تحلیل گران و سیاست مداران جهان منتظر بودند که برای افغانستان بعد از طالبان چه سرنوشتی رقم خواهد خورد و اکنون همه چشم ها به شیکاگو دوخته شده است که چه تصیمی برای افغانستان بعد از 2014 می گیرد و چه تصویری از افغانستان ارایه خواهد داد.

آنچه اکنون برای جامعه جهانی اهمیت دارد این است که افغانستان نوین بعد از 14 سال به اندازه ای توانمند شده است که بتواند روی پای خود راه برود و به تنهایی بتواند اداره امور خود را بدست گیرد، اما از آنجایی که اطمینان کامل برای این توانایی ندارند، آنها سیاست حمایت از دور و نظارت در افغانستان بعد از 2014 راپیشه خود ساخته اند. یعنی دیگر جامعه جهانی از دست افغانستان نمی گیرد و بلند نمی کند، بلکه می گوید خودت بلند شو اما یکسری امکانات بلند شدن را برای افغانستان فراهم می کند. یا به عبارت دیگر آن ضرب المثل معروف غربی است که " بجای ماهی دادن؛ ماهی گیری" را بیاموزید و غربی ها می خواهد بجای کمک مستقیم به صورت غیر مستقیم به افغانستان کم کند تا در گذر زمان و حمایت های بین المللی بتواند" ماهی گیری" را نیز بیاموزد.

به همین دلیل اقای کرزی زودتر از همه رهبران جهان و ناتو خود را با امریکا رساند تا قبل از شروع  نشست سران ناتو با باراک اوباما دیدار نماید. کمک جامعه جهانی برای تقویت نیروهای مسلح افغانستان، انتخابات سال 2014 افغانستان و ونیز چشم‌انداز توافق سیاسی با طالبان، محور اصلی دیدار باراک اوباما و حامد کرزی است. آندرس فو راسموسن، دبیرکل نشست سران ناتو در شیکاگو را "آغاز یک ماموریت جدید در افغانستان"  دانسته است و تاکید کرده در نشست دوروزه ناتو درباره ماموریت جدید این سازمان بعد از سال 2014 میلادی تصمیم‌گیری خواهد شد و نیزسازمان ملل متحد از کشورها و سازمان های شرکت کننده در این نشست، خواست تا حمایت دراز مدت و قوی شان از افغانستان را اعلام کنند. یان کوبیش فرستاده سازمان ملل در امور افغانستان، گفته است:" در کنفرانس شیکاگو، باید تمامی طرف های شرکت کننده، از ثبات در افغانستان حمایت کنند و نگذارند که این کشور، باردیگر به پایگاه امن تروریستان مبدل شود. اعضای ناتو و کشورهایی که عضواین سازمان نیستند، نباید اجازه دهند تا دستاورد های بیش از ده سال گذشته در افغانستان از بین برود. زیرا دستاورهای ده سال گذشته درافغانستان، در نتیجه قربانی شدن هزاران انسان و مصرف میلیاردها دالر به دست آمده است".، او هم چنین از کشورهای منطقه ای و همسایه افغانستان خواسته است که در راستای با ثبات شدن افغانستان تلاش کنند چرا که ثبات افغانستان، ثبات منطقه را به همراه دارد. همچنین بان کی مون سرمنشی سازمان ملل متحد، از کشورهای جهان خواسته است که با این سازمان در راستای تداوم حرکت افغانستان به سوی دموکراسی و نیز شکل گیری ساختار یک نیروی امنیتی قدرتمند، همکاری کنند.

 مهمترین محورافغانستان تقویت نیروهای مسلح افغانستان در زمینه های مختلف است در نشست قبلی سرا ناتو در شهر لیسبون پرتقال در سال 2010 آنها توافق کردند که به عملیات نظامی نیروهای ناتو در سال 2014 در افغانستان خاتمه می دهند و مسوولیت امنیتی را به قوای امنیتی خود افغانستان انتقال  دهند. اکنون هدف کنونی آنها در کنفرانس شیکاگو اینست که چگونه به تصمیم لیسبون را جامه عمل بپوشانند. سرمنشی ناتو اندرس فوگ راسموسن هفته گذشته اظهار داشت، انتظار می رود که ناتو تعهدات خود را در ساحه تعلیم و تربیه، مشاورت و همکاری با قوای امنیتی افغانستان بطور کامل ادامه دهد و به گفته او عملیات بعد از جنگ در افغانستان یک وظیفه نو با نقش نو ناتو خواهد بود.

این که این نقش نو چی است و چگونه باید عملی گردد، یکی از محوری ترین راههای رسیدن به اهداف افغانستان بعد از 201 تقویت نیروهای مسلح افغانستان و این تقویت فقط از طریق کمک های مالی به افغانستان در راستای تقویت نیروهای مسلح صورت می گیرد. آمریکایی ها و دیگر اعضای ناتو اعلام کرده اند، در این اجلاس تلاش می کنند تا کمکهای بین المللی بیشتری را بویژه از سوی کشورهای ناتو برای تکمیل و تجهیز اردوی ملی و پولیس افغانستان جمع آوری کنند. به گفته مقامهای سازمان ملل برای این امر حداقل به چهار میلیارد دالر پول نیاز است که  تعهدات آن در این اجلاس به صورت رسمی از سوی کشورهای عضو اعلام می شود. اما در کنار مالی به افغانستان مسئله اختلاف نظر میان کشورهای عضو ناتو درباره ادامه و کیفیت حضور در افغانستان در سایه تغییر سیاستها و بحران اقتصادی فراگیر در اروپا نیز بحث خواهد شد، از جمله اینکه آقای «فرانسوا اولاند» رئیس جمهور جدید فرانسه اعلام کرده تا سال 2013 و یک سال زودتر از موعد، نیروهای فرانسه را از افغانستان خارج خواهد کرد که این امر با واکنش شدید برخی دیگر از اعضا بویژه آمریکا روبه رو شده که خواهان همگرایی و وحدت رویه همه اعضای ناتو هستند.

مهمترین دستآوردی که این اجلاس برای افغانستان دارد این است که به مدت ده سال آینده هزینه های نظامی افغانستان تامین می گردد و 28 عضو ناتو 4 میلیارد و 100 میلیون دالر هرساله برای تقویت نیروهای مسلح افغانستان کمک خواهد کرد و اکنن بحث این است که به صورت مشخص کدام یک از کشورهای عضو چه مبلغی را هرساله به عهده خواهد گرفت. تا پیش از این قرار برخی از گزارش ها سه میلیارد دالر آن را امریکا متقبل شده است و قرار بقیه آن را دیگر کشورهای عضو پرداخت نمایند. در این میان آقای لودین معین سیاسی وزارت خارجه افغانستان کمک سالانه 4.1 میلیارد دالری را «نسبتا کم» عنوان کرد. او افزو: "این مبلغ بسیار کمتر از هزینه ای است که نیروهای کشورهای شامل در جنگ علیه تروریسم خود شان علیه تروریسم بجنگند. ایالات متحده امریکا که حدود 90 هزار نیروی نظامی در افغانستان دارد، ماهانه ده میلیارد دالر در ماموریت نظامی اش در این کشور مصرف می کند. در بدل این کمک پولی غرب، افغانستان می تواند دست آوردها در بخش دموکراسی و حقوق بشر را حفظ کند و متحد جامعه بین المللی در مبارزه علیه تروریسم باشد. تا زمانی که تروریسم خطری برای امنیت ما و امنیت جامعه بین المللی باشد، افغانستانی ها از جانب جامعه بین المللی قربانی خواهند داد... این قربانی ها باید احترام شوند و جهان باید واقعاً تصدیق کند که هرگونه همکاری، بخشی از یک مشارکت مساویانه است – یک سرمایه گذاری است تا خیرات".

به هرحال تا پایان این اجلاس باید منتظر بود که  جامعه جهانی و بخصوص کشورهای عضو ناتو به صورت دقیق چقدر برای افغانستان کمک خواهد کرد.


May 25th, 2012


  برداشت و بازنویسی درونمایه این تارنما در جاهای دیگر آزاد است. خواهشمندم، خاستگاه را یادآوری نمایید.
 
بازگشت
گزیده مقالات